Prawo autorskie a retusz zdjęcia

Dziękuję za wiele pytań związanych z fotografią i prawami autorskimi, oto kolejne:

Jak wygląda kwestia prawa do retuszu? Czy retusz może podlegać ochronie w świetle ustawy prawo autorskie, czy jest to tylko wyuczona technika, która nie może podlegać prawom takim jakie ma twórca? Czy fotograf publikując swoje zdjęcie powinien jednocześnie podawać dane retuszera?

Co do prawa twórcy fotografii nie ma żadnych wątpliwości – należą do fotografa, jako osobie robiącej zdjęcie, a z reguły nanoszenie poprawek do zdjęcia, np. prostej korekty, nie zmienia utworu na tyle, by zasadnie mówić o prawie autorskim retuszera.

 

 

 

Ale co w przypadku gdy retuszer dodaje do zdjęcia taką poprawkę, która zmienia całkowicie charakter zdjęcia, bądź która zawiera kolejne zdjęcie, autorską grafikę, domalowanie jakiegokolwiek elementu, którego jest twórcą? W rozumieniu prawa autorskiego wówczas retuszerowi przysługują majątkowe i osobiste prawa autorskie, gdyż zdjęcie wraz z retuszem jest wynikiem działań dwóch podmiotów i staje się tzw. współautorskim dziełem nierozłącznym. Z ustawy wynika (art. 9 ust 1 PrAut), iż współtwórcom  przysługuje prawo autorskie wspólne, a ponadto domniemywa się, że wielkości udziałów są równe. To domniemanie może być obalone jedynie przez sąd, gdyż każdy ze współtwórców, może żądać określenia wielkości udziałów przez sąd. Do autorskich praw majątkowych przysługujących współtwórcom stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu cywilnego o współwłasności w częściach ułamkowych.

 

Praca retuszera będąca przejawem działalności twórczej o indywidualnym charakterze podlega zatem ochronie, a jego dane powinny się znaleźć przy obrobionym zdjęciu. 

Adwokat Alicja Mól, Tarnów