Uprawnienia z tytułu
rękojmi
Jeżeli chodzi o umowę zawartą po wejściu w życie 25 grudnia
2014 r. ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U. 2014 poz.
827), na podstawie której doszło do zakupu używanego samochodu od osoby
prywatnej, którego istotne wady kupujący wyrył dopiero po zawarciu umowy, to mają
tu zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego stanowiące o rękojmi za wady.
Zgodnie z art. 560 § 1 kc jeżeli rzecz sprzedana ma
wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od
umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla
kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie
to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez
sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na
wolną od wad lub usunięcia wady. Zgodnie
z § 3 obniżona cena powinna pozostawać w takiej proporcji do ceny wynikającej z
umowy, w jakiej wartość rzeczy z wadą pozostaje do wartości rzeczy bez wady. art. 560 § 4 kc stanowi, iż kupujący nie może odstąpić od
umowy, jeżeli wada jest nieistotna.
Wady
Zgodnie z art. 5561 § 1 kc wada
fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz
sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli:
nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna
mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub
przeznaczenia;
nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca
zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;
nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował
sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do
takiego jej przeznaczenia;
została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.
Bardzo istotny jest charakter wad, które zostały wykryte już
po zakupie samochodu. Jeżeli samochód posiada wady, które zostały przez
sprzedającego podstępnie zatajone, a kupujący nie mógł ich dostrzec, jak i w
razie gdy kupujący zawierzył sprzedawcy w kwestii jakości rzeczy, wówczas kupujący
może dochodzić swoich roszczeń z tytułu rękojmi za wady. Z orzecznictwa wynika,
iż niewątpliwie o podstępnym zatajeniu wady można mówić wtedy, gdy sprzedawca,
będąc świadomym istnienia wady, nie poinformował o niej kupującego. Za taką
wykładnią przemawia brzmienie art. 564 KC, w którym mówi się o podstępnym
zatajeniu, które nie musi polegać na konkretnym działaniu sprzedawcy (tj. nie
musi przybrać postaci czynności zmierzających do zamaskowania wady), ale może
sprowadzać się do zaniechania, tj. przemilczenia przez sprzedawcę, że wada
istnieje (tak: IV CSK 344/14 - wyrok SN - Izba Cywilna z dnia 25 lutego 2015 r.).
Odpowiedzialność sprzedawcy w ramach przepisów o rękojmi
obejmuje tylko takie wady, o których istnieniu w chwili zawarcia umowy lub w
chwili wydania rzeczy kupujący nie wiedział (art. 557 KC).
Treść umowy
Należy pamiętać, żeby zawsze dokładnie przeczytać to, co
zawarte jest w umowie. Często bowiem zdarza się, że kupujący celowo chcą uniknąć
odpowiedzialności za wady samochodu i formułują w tym celu takie zapisy, które
utrudnią kupującemu dochodzenie roszczeń.
Obniżenie ceny
Kupujący w przypadku wykrycia istotnej wady, może żądać obniżenia ceny z powodu wady rzeczy sprzedanej, gdzie obniżona cena powinna pozostawać w takiej proporcji do ceny wynikającej z umowy, w jakiej wartość rzeczy z wadą pozostaje do wartości rzeczy bez wady.(art. 560 § 3 KC). Od powództwa
o obniżenie ceny z powodu wady rzeczy pobiera się opłatę stosunkową, która
wynosi 5% wartości przedmiotu sporu (art. 13 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 r. (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.).
Odstąpienie od umowy
Jeżeli kupujący odstępuje od umowy z powodu wady rzeczy
sprzedanej, strony powinny sobie nawzajem zwrócić otrzymane świadczenia według
przepisów o odstąpieniu od umowy wzajemnej.
Zawiadomienie o wadzie
Obecnie tzw. akty staranności kupującego (tj. obowiązek
zawiadomienia oraz zbadania rzeczy), które warunkowały przyjęcie
odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi zostały ograniczone. Jak wynika z
wyżej wymienionej nowelizacji kodeksu cywilnego, która weszła w życie 25
grudnia 2014 r. dotyczą one jedynie sprzedaży pomiędzy przedsiębiorcami. Wprowadzona
zmiana istotnie wzmacnia pozycję kupującego, bowiem niewypełnienie przez
kupującego nieobowiązujących już aktów staranności kupującego dawało możliwość
uchylenia się sprzedawcy od odpowiedzialności z tytułu rękojmi.
W poprzednim stanie prawnym do 25 grudnia 2014 r. kupujący
tracił uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy, jeżeli nie
zawiadomi sprzedawcy o wadzie w ciągu miesiąca od jej wykrycia, a w wypadku gdy
zbadanie rzeczy jest w danych stosunkach przyjęte, jeżeli nie zawiadomi
sprzedawcy o wadzie w ciągu miesiąca po upływie czasu, w którym przy dokonaniu
należytej staranności mógł ją wykryć. Obecnie jedynie przy sprzedaży między
osobami prowadzącymi działalność gospodarczą utrata uprawnień z tytułu rękojmi
następuje, jeżeli kupujący nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy
rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o dostrzeżonej
wadzie, a w wypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później – jeżeli nie
zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej wykryciu (art. 563 § 2 KC).
Jednakże
w każdym przypadku zalecam zawiadomienie sprzedawcy o wadzie w drodze listu
poleconego, gdzie kupujący jednocześnie zgodnie z art. 560 § 1 kc może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy.
0 komentarze:
Prześlij komentarz